Eén van Ierlands meest bekende mythes is die van de banshee. Ze wordt gezien als een vrouw die veel ongeluk met zich meebrengt en wiens schrille stem oren kan verdoven. Ook in films en series wordt ze weergegeven als een monster wie iedereens leven zuur maakt en de dood brengt. Maar wat is daar nou eigenlijk van waar?
Waar komt de naam banshee vandaan?
Het mythologische wezen genaamd banshee komt oorspronkelijk uit Ierse volkstraditie. De Ierse naam ervoor is bean sídhe. Dit bestaat uit twee woorden namelijk bean, wat vrouw betekent, en sídhe. Sídhe is wat ingewikkelder. Ondanks dat het woord sídhe vaak gebruikt wordt om feeën aan te duiden, is het ook een woord die ze gebruiken voor bepaalde heuvels in Ierland. Deze grondwerken waren door mens gemaakt en verspreid door heel Ierland. Er werd gezegd dat in die heuvels geest vormige mensen leefden die behoorden tot de fee-volken, de sidh. De banshee wordt dan ook nu nog verschillend vertaald. Sommige mensen noemen haar de feeën vrouw, terwijl andere haar de vrouw van de heuvels noemen.
Het uiterlijk
Er zijn veel verschillende verhalen over het uiterlijk van een banshee. In veel verhalen is ze een oude lelijke overgebogen vrouw met veel rimpels, maar er zijn ook verhalen waar ze een schone jonge lange vrouw is. Wel hebben de meeste verhalen een aantal aspecten hetzelfde. Vaak heeft ze grijs of zilver haar en draagt ze een grijze mantel of juist witte afgetakelde kleding. Ook blijkt ze bijna altijd rode ogen te hebben van al het huilen. Wat nog een grotere theorie is, is dat ze verschillende vormen kan aannemen wanneer ze dat wil.
Wat doet een banshee?
Het idee van een banshee komt niet uit het niets. Rond de middeleeuwen waren er in Ierland vrouwen wiens baan het was om te jammeren, rouwen en te zingen bij de rituelen rondom de dood van een persoon. De vrouwen werden keening women genoemd en waren zeer gerespecteerd. Hun taak was om de schakel te zijn tussen de levende wereld het hiernamaals. Dit deden ze door ritmisch te janken net zoals de banshee. Het is dan ook niet gek dat de banshee ook wel eens the keening woman wordt genoemd.
Een banshee heeft dan ook veel gemeen met een keening woman, ook zij is namelijk een schakel tussen de levende wereld en het hiernamaals. Haar taak is alleen net wat anders. Ze waarschuwt Ierse families over het overlijden van één van hun familieleden. Dit doet ze door te schreeuwen, huilen of klappen en is te horen van verre afstanden. Volgens sommigen is dit een aantal nachten voor de dood te horen en volgens anderen is het één keer op de nacht van de dood. Met het horen van de banshee kan een familie zich klaarmaken voor het overlijden. Een familie kan dan ook maar één banshee hebben. Wanneer die familie zou emigreren gaat de banshee mee of blijft bij het ouderlijke huis en blijft daar jammerend zitten.
Het ontstaan van een banshee
De banshee blijkt volgens velen een geest te zijn die in haar leven veel onrecht heeft meegemaakt. Vaak was het eerst nog een doodnormale vrouw waarvan uiteindelijk een groot verdriet haar overviel. Hierdoor verwilderde ze en werd ze later in haar dood een eenzame fee.
Mythologische wezens waar ze vaak mee vergeleken wordt zijn de witte wieven en de Dames Blanches.
